Her Kalın Bağırsak Polibi Kanserleşir mi ?

Hayır , özellikle kalın bağırsağın iç yüzeyini döşeyen bez hücrelerini içeren adenomatöz polipler kanser öncüsü lezyonlardır. Bu adenomatöz poliplerin de hepsi kanserleşmez. Hangi polipin kanserleşeceğini anlamak için polip dokusunun mikroskobik  incelemesine gerek vardır. Bu nedenle pratik olarak her polipin çıkarılması ve patolojik incelemesi gerekir. Yine de bazı polipler diğerlerine göre daha tehlikelidir. Poliplerin büyüklükleri artıkça (1 cm çapın üzerindeki polipler), polip üzerindeki tabakada ülserleşme varsa, birçok polip birlikte ise, kalın bağırsağın son kısımlarında yerleşmiş ise ve bir de ailesinde veya kendisinde polip ve / veya kalın bağırsak kanseri hikayesi varsa, bu polipler kanserleşme açısından diğer poliplere göre daha fazla risk oluşturur.  Sapsız polipler,büyük boy polipler (1 cm çapında büyük poliplerde ) kanserleşme oranı %1-5, 2 cm den büyük poliplerde bu oran %25-40 , aynı anda birden fazla polip olması, polipin yüzeyinde düzensizlik, kabalaşma ve kanama görülmesi, poliplerin kalın bağırsağın sol tarafına yakın yerleşimli olanlarında kanserleşme olasılığını artırmaktadır.

Polip Gelişimi Kalıtsal mıdır ?

Polip ve kalın bağırsak kanserinin oluşumu ile ilgili araştırmalarla hastalığın gelişimindeki kalıtımsal değişiklikleri biraz aydınlatılabilmiştir. Polip oluşumunun genlerle ilişkisi oldukça karmaşıktır. Bu bölümde, bu karmaşıklık basit bir şekilde açıklanacaktır. Kalın bağırsağın iç yüzeyini örten tabakanın oluşumu ve yenilenmesi de genlerin kontrolü altındadır. Genetik yapıda meydana gelen olaylar normal sağlıklı olarak her 7-10 günde bir yenilenen kalın bağırsağın iç yüzeyini örten tabakada değişikliklerin gelişimini başlatır. Buna ek genetik değişikliklerin ardı sıra eklenmesi ile önce erken polip, ardından geç polip ve devamında kalın bağırsak kanseri gelişimi gözlenir. Ailesel Adenomatöz Polipozis (FAP) hastalığında ergenlik çağından başlayarak kalın bağırsakta yüzlerce ve hatta binlerce polip gözlenir. Eğer zamanında müdahale edilmezse bu poliplerden %100 kanser gelişir,LYNCH Sendromu, Peutz – Jeghers Sendromu.

Polip Tanısı Nasıl Konulur ?

Polipler genelde herhangi bir belirti vermedikleri için tanı ya sıklıkla başka nedenlerle yapılan incelemeler sonucunda tesadüfen ya da risk grubundaki hastalara yapılan tarama testleri sonucunda konulur. Kesin polip tanısı, ya doğrudan bir endoskop yardımı ile direkt olarak, kalın bağırsağın yüzeyini örten tabakanın (Mukoza’nın) incelemesi sonucu yada ilaçlı kalın bağırsak filmi (Çift kontrastlı Baryumlu kolon filmi) ile konabilir.

Tanıda Kullanılan Testler

Dışkıda Gizli Kan Testi , Sigmoidoskopi , Kolonoskopi

Kanser ve polipleri tespit edebilmek için daha ileri görüntüleme yöntemleri kullanılmalıdır . İçi boş organların iç yüzeyini (Lümen) örten tabakanın bir alet yardımı ile direkt göz ile incelenmesine endoskopi denir. Kolonoskopi  kalın bağırsağın tetkik edilmesi anlamına gelir. Bağırsak Filmi ; Çift kontrastlı Baryumlu Kolon grafisi dolaylı yoldan tanı amacıyla kullanılır . Yeni Teknikler – Sanal Kolonoskopi ve Dışkıda Genetik İnceleme

Polipler Nasıl Tedavi Edilir ?

Kolonoskopiyle yapılan birçok muayene sırasında, görülen polipler aynı zamanda alınabilmektedir. Daha geniş poliplerde ise tamamen çıkartılmaları için birden fazla tedavi yöntemi gerekebilir. Fakat bazı polipler büyüklükleri, pozisyonları ve sayıları nedeniyle bu tip yöntemlerle çıkarılamaz ve ameliyat gerekli olabilir.

Ameliyat ile Tedavi

Kolonoskopi sırasında polip tespit edildiği zaman işlemi yapan doktor polipektomi yapıp polipleri çıkartabilir.  Bazı polipler büyüklükleri, kalın bağırsak içindeki pozisyonları, kanserleşme şüphesi ve sayıları nedeniyle ameliyat ile tedavi edilmelidir. Buna ek olarak kalın bağırsakta onlarca polipi olanlarda veya ailesel adenomatöz polipozis (FAP) ve Herediter non polipozis kolorektal kanser – HNPCC (LYNCH Sendromu) hikayesi olanlarda kolonoskopi ile tüm poliplerin temizlenmesi mümkün olmaz. Bu durumlarda da ameliyat gereklidir.

Polipler Tekrarlar mı ?

Evet tekrarlayabilir. Polip oluşumuna zemin hazırlayan etkenler, aynı kalın bağırsağın başka bölgelerini de etkilediği için başka yerlerde de polip çıkabilir.Fiziksel egzersiz yapmak ,aşırı kilolardan kurtulmak ,sigara kullanmamak ,aşırı alkolden sakınmak , sağlıklı gıda tüketimi ,kalsiyumdan zengin beslenme ,aspirin kullanımı  korunma yöntemleri, kesin olarak kalın bağırsak polip veya kanser gelişimini önlemez. Bu kurullara uyulması polip ve kanser gelişim oranlarını azaltabilir.

Kalın bağırsak kanseri ile ilişkisi kesin olarak ispatlanmış olan poliplerin  daha ciddi hastalıklara dönüşmeden bedenimizden uzaklaştırılması çok önemlidir. Sonuç olarak dışkılama alışkanlığındaki değişiklik, dışkıda kan görülmesi durumlarında dikkatli olunmalıdır. En önemlisi, yüksek risk sınıfına giren bireylerin tarama testlerinin ve fizik muayenelerinin yapılmasıdır.